Tag: peuter

Het heeft een tijdje geduurd, maar sinds een paar weken kan Luuk dan toch echt zonder zijwieltjes fietsen. Hij had er al langer interesse in en vroeg wel eens of zijn zijwieltjes eraf mochten, maar als het dan wilden doen, krabbelde hij toch terug. Tot hij ineens een vlog keek waarin een kind zonder zijwieltjes leerde fietsen. Hij wilde het ook. We twijfelden geen moment, haalden de zijwieltjes eraf en gingen met hem aan de slag. Binnen 10 minuten fietste hij zonder hulp. En binnen een paar dagen maakte hij zijn eerste ritje op de grote weg naast mijn fiets. Met deze tips leer jij je kind ook zonder zijwieltjes te fietsen. 

Vanaf wanneer kan een kind zonder zijwieltjes fietsen?

Het is net als veel andere ontwikkelingen die een kind doormaakt, niet mogelijk om een leeftijd aan te geven waarop een kind leert fietsen zonder zijwieltjes. Het is namelijk afhankelijk van verschillende factoren. Je kind zal namelijk pas leren fietsen zonder zijwieltjes als:

• er genoeg motivatie is
• je kind er motorisch aan toe is
• je kind voldoende evenwicht kan houden
• je kind voldoende zelfvertrouwen heeft
• je kind goed bij de trappers kan en de voeten op de grond kan zetten, een goede fiets is hierbij dus van belang
• je kind genoeg kracht heeft om de trappers rond te draaien

We merkten bij Luuk de afgelopen maanden dat hij aan vrijwel alles voldeed, behalve zijn motivatie en zelfvertrouwen. En tja, dan kun je nog hoog of laag springen. Je kind dwingen heeft totaal geen zin. We konden dus niet anders dan geduldig blijven, er soms over praten en afwachten tot hij zelf aangaf de zijwieltjes er vanaf te willen. Met zijwieltjes kon hij in elk geval al heel goed fietsen. Dit deed hij dan ook iedere dag.

Beginnen met een loopfiets

Om je kind te leren evenwicht te bewaren, is het goed om te beginnen met een loopfiets. Luuk kon hier al van peuter af aan heel hard mee fietsen. Hij luisterde gelukkig ook goed, dus als ik zei dat hij ergens moest stoppen om op mij te wachten, dan deed hij dit gelukkig ook. Zo kon hij vaak al een paar tientallen meters voor me uit fietsen en zijn eigen tempo bepalen.

Op een loopfiets zitten geen trappers, wat er voor zorgt dat een kind zich met de benen vooruit beweegt. Tegelijkertijd leren ze balans houden, maar ook voor zich uit te kijken en goed te sturen. Kinderen leren zichzelf aan om te corrigeren, wat tijdens het fietsen zonder zijwieltjes erg belangrijk is. Veel kinderen die eerst leren fietsen met een loopfiets, hebben een voorsprong als het gaat om balans, kunnen ze makkelijker op- en afstappen en ze durven sneller het stuur met een hand los te laten om de richting aan te geven.

Sommige kinderen willen alleen niet met een loopfiets fietsen. Er is geen man overboord als je kind dit niet wil. Met fietsen op een driewieler met trappers, is weinig verkeerd. Het duurt vaak alleen iets langer tot ze dan voldoende balans hebben om zonder zijwieltjes te leren fietsen.

Lees ook: Fietsen is leuker dan lopen

Waaraan voldoet een goede kinderfiets?

Het is waarschijnlijk vrij vanzelfsprekend dat het belangrijk is om gebruik te maken van een goede kinderfiets als je kind gaat leren fietsen zonder zijwieltjes. Een goede kinderfiets voldoet aan de volgende punten;

• Als je kind op het zadel zit, moet het been op de onderste trapper bijna gestrekt zijn.
• Als je kind op het zadel zit, moet het met zijn voeten net bij de grond kunnen.
• Het stuur moet op de juiste hoogte staan. De knieën mogen niet tegen het stuur aankomen.
• De stuurbreedte is even groot als de schouderbreedte van het kind.
• Veel kleine fietsjes hebben massief rubberen banden. Terwijl je met luchtbanden meer vering hebt en minder last van hobbels.
• De fiets moet een achteruittraprem hebben. Veel kinderen hebben de vaardigheid nog niet om een handrem te gebruiken.
• De fiets moet niet te zwaar zijn.
• Het stimuleert als je kind de fiets mooi vindt!
• Extra tip: Een vlag op de fiets, zorgt ervoor dat een kind sneller opvalt voor auto’s en ander verkeer.

Wij missen zelf aan Luuk’s huidige fiets nog een standaard en verlichting. Wat ook belangrijk is om veilig te kunnen fietsen en de fiets goed neer te kunnen zetten, zonder om te vallen. Dit gaan we er binnenkort dus op laten zetten.

Lees ook: Fiets kopen? Met deze tips koop je de juiste

Zachte of een harde ondergrond?

Als je je kind voor het eerst zonder zijwieltjes leert fietsen, zal je al snel kiezen voor een zachte ondergrond. Bijvoorbeeld gras. Wij kozen hier ook voor, maar kwamen er al snel achter dat dit het leren fietsen veel moeilijker maakte. Fietsen op gras is een stuk zwaarder en minder stabiel, waardoor het veel moeilijker is om vooruit te komen. Als je oefent op een voetpad of stoep, zal je zien dat je kind veel sneller vaart leert maken en zijn balans daardoor makkelijker vindt. Let er ook op dat je niet gelijk op de weg gaat fietsen, de kans is groot dat je kind valt en het is geen fijne gedachte als er op dat moment net een auto aankomt. Pas op de stoep wel op voor lantaarnpalen!

Vasthouden van je kind

Je kind leren fietsen, vergt veel conditie van jezelf. Want het is een kwestie van meerennen. Ren mee naast de fiets van je kind en hou je kind vast. Je zal eerder geneigd zijn om het fietsje vast te houden, maar dit voelt je kind niet en daarnaast zal je geneigd zijn om de balans te verstoren. Als je zelf de fiets niet aanraakt, maar juist je kind vasthoudt, zal je kind zelf de balans moeten vinden en zal het leren fietsen veel sneller gaan. Ook voelt het vertrouwd dat je hem vasthoudt. Je voelt het sneller als je kind valt en kunt je kind hierdoor opvangen.

Er zijn ook verschillende hulpmiddelen verkrijgbaar om je kind vast te houden. Denk aan een speciaal fietsvestje met op de achterkant een handvat (zie hier), of een stang die je aan de fiets kunt bevestigen (zie hier). Maar ook een sjaal om de buik van je kind binden voldoet. Als je de uiteinden van de sjaal maar stevig vasthoudt.

Vergeet niet dat je kind het tempo bepaalt. Het zou dus goed kunnen dat je heel hard mee moet rennen.

Fietshelm

Het is in Nederland nog niet verplicht voor kinderen om een fietshelm te dragen. Maar het biedt wel extra veiligheid tijdens valpartijen. Daarnaast kan een fietshelm je kind maar net dat laatste beetje zelfvertrouwen geven. Er zijn verschillende leuke fietshelmen te verkrijgen met vrolijke printjes. Laat je kind dus kiezen welke hij wil hebben. Je vindt hier leuke fietshelmen.

Een goede fietshelm voldoet aan de volgende punten;

• De helm moet goed passen. Kijk goed of de rem verstelbaar is. Er zijn al helmen voor een hoofdomtrek van 44cm verkrijgbaar.
• De helm moet goed blijven zitten. Controleer goed of de helm niet van zijn plek schuift, naar voren, naar achteren en opzij, als je kind zijn hoofd schudt.
• De sluiting en riempjes moeten stevig zijn. Trek goed aan de riempjes om te zien of de sluiting voldoende weerstand biedt.
• De helm moet comfortabel zitten. Je kind moet zich goed voelen met de helm op zijn hoofd, anders wil hij hem niet dragen. Een kinband zorgt ervoor dat de huid niet vast komt te zitten in de sluiting.
• De fietshelm moet ventileren. Dit zorgt voor verkoeling op warme dagen. Er zijn speciale netjes die insecten kunnen buitenhouden. Een zonneklep kan wel beschermen tegen de zon, maar ook het zicht verminderen. Kies daarom sneller voor een zonnebril.
• De helm moet opvallen. Gelukkig doen de meeste fietshelmen met leuke printjes en felle kleuren dit wel. Het zorgt ervoor dat kinderen beter zichtbaar zijn in het verkeer.

Vergeet de verkeersregels niet!

Het is erg belangrijk om je kind al van begin af aan kennis te laten maken met verkeersregels. Dit kan natuurlijk ook al als je kind nog bij je achterop in het fietsstoeltje zit. Wijs belangrijke verkeersborden aan. Wanneer moet je voorrang verlenen en stoppen voordat je oversteekt? Als je je kind dit zo snel mogelijk eigen maakt, zal hij het veel beter snappen.

De voorrangsregels zijn vrij moeilijk, maar het kan helpen om een lintje aan de rechterkant van het stuur te hangen, zodat je kind weet dat verkeer vanaf die kant vrijwel altijd voorrang heeft. Natuurlijk is het altijd belangrijk om goed op te letten in het verkeer. Daarom is het goed om zeker in het begin je kind alleen maar op de weg te laten fietsen als je er zelf naast fietst. Om ervoor te zorgen dat je zelf nog goed mee kunt kijken en kunt corrigeren waar nodig. Zeker in het begin zal je kind vooral nog bezig zijn met sturen en balans houden.

Vanaf welke leeftijd kon jouw kind zonder zijwieltjes fietsen?

In de eerste levensjaren zal je kind de motoriek van de handen ontwikkelen. Gemiddeld is het rond een jaar of drie duidelijk of je kind links- of rechtshandig is. Soms zie je al wel eerder dat kinderen een voorkeurshand hebben. Benieuwd hoe dit zit ontwikkelt én hoe je dit kunt testen? Lees dan gauw verder.

Ontwikkeling van een voorkeurshand

De meeste mensen hebben een voorkeurshand waarmee de meeste handelingen worden uitgevoerd. Hierdoor ontwikkelt de voorkeurshand zich beter, heeft sterkere spieren en een betere motoriek vergeleken met de andere hand.

De meeste baby’s zijn in hun eerste maanden rechtshandig. Waardoor dit komt is (nog) niet bekend. Mogelijk heeft de positie van de baby in de buik van zijn/haar moeder hiermee te maken. De meeste baby’s liggen namelijk met hun rechterkant dichterbij de buikwand van de moeder waardoor hij/zij aan die kant meer prikkels kan ontvangen. In de eerste levensjaren ontwikkelen kinderen beide handen. Dit is erg belangrijk omdat de motoriek wordt ontwikkeld en de spieren aan beide kanten sterker moeten worden. Wanneer je ziet dat je baby al een voorkeurshand heeft, probeer dan ook het gebruik van zijn andere hand te stimuleren. Zodra je kind ongeveer drie jaar is, heeft hij/zij meestal al een voorkeurshand uitgekozen. Soms wil dit nog eens wisselen, maar vanaf zes jaar is het meestal zeker of een kind links- of rechtshandig is.

De voorkeurshand wordt bepaald door twee factoren: het zenuwstelsel en erfelijkheid.

Rol van de hersenen

Bij ongeboren baby’s hebben geslachtshormonen invloed op de ontwikkeling van de hersenen. Deze hormonen zorgen ervoor dat de ene hersenhelft zich beter ontwikkelt dan de andere helft. Bij een beter ontwikkelde linker hersenhelft ben je meestal rechtshandig. Bij een beter ontwikkelde rechter hersenhelft, ben je meestal linkshandig.

Erfelijkheid

Volgens onderzoek aan de Rijksuniversiteit in Groningen hebben twee rechtshandige ouders 10% kans op een kind dat linkshandig is. Wanneer één van de ouders linkshandig is, is de kans twee keer zo groot (20%). Wanneer beide ouders linkshandig zijn, wordt de kans nog groter (26%)! Ook wanneer tenminste één van de grootouders aan beide kanten linkshandig is, vergroot dit ook de kans op een linkshandige voorkeurshand (40-60%).

Voordelen van linkshandigheid

Ongeveer 10-15% van de wereldbevolking in linkshandig. Af en toe best lastig aangezien we in een wereld leven waarin vrijwel alles op rechtshandigen is ingericht. Veel voorwerpen zoals scharen en gereedschap zijn ontworpen voor rechtshandige mensen.

Ook schrijven is voor linkshandigen een nadeel doordat zij tijdens het schrijven met hun hand over het geschreven deel heen gaan. Wanneer de inkt nog niet droog is kan dit dus een vlekkerig resultaat opleveren.

Toch heeft linkshandig zijn zo zijn voordelen:

Voordeel 1: Linkshandigen hebben een groter creatief vermogen

De rechterhelft van de hersenen is bij een linkshandige beter ontwikkeld dan bij iemand die rechtshandig is. Het creatieve gedeelte van je hersens zit in deze rechterhelft. Linkshandigen hebben hierdoor een goed ontwikkeld verbeeldingsvermogen en zijn ook goed in het lezen van kunst. Taal zit weer vooral in de linkerhelft van de hersenen waardoor rechtshandige mensen hier vaak weer beter in zijn.

Voordeel 2: Linkshandigen lijken beter beschermd tegen bepaalde aandoeningen

Een conclusie welke werd getrokken uit een onderzoek dat werd gepubliceerd in Laterality: Asymmetries of body, brain and cognition is dat het er op lijkt dat mensen die linkshandig zijn beter beschermd zijn tegen aandoeningen als zweren en gewrichtsontstekingen.

Ook lijken de cognitieve functies van linkshandigen zich meer uit te spreiden over het brein waardoor ze minder gevoelig zijn voor een beroerte; wanneer sommige functies merendeel gelokaliseerd zijn in één hersenhelft, is het logisch dat als deze gebieden beschadigd raken dit meer gevolgen heeft. Wanneer een functie verdeeld over twee hersenhelften, is het verliezen van een deel minder beschadigend.

Voordeel 3: Linkshandigen hebben een sterker ontwikkeld ruimtelijk inzicht

Doordat linkshandigen creatiever zijn aangelegd, zijn zij ook beter in het zien van het ‘grote geheel’ waardoor zij snel verbanden kunnen leggen tussen verschillende zaken. Linkshandigen kunnen vaak dan ook goede oplossingen bedenken voor een probleem.

Voordeel 4: Linkshandigen kunnen sneller denken

Mensen die alles met links doen, blijken uit Australisch onderzoek sneller te kunnen schakelen tussen het linker- en rechter hersenhelft. Hierdoor kunnen linkshandigen over het algemeen ook sneller informatie verwerken dan rechtshandigen.

Voordeel 5: Linkshandigen hebben voordelen met sport

Linkshandigen zijn gewend om te trainen met rechtshandige medespelers. Maar lang niet alle rechtshandige medespelers hebben ervaring met linkshandigen. Door dezelfde beweging te maken met een andere hand kan daardoor voor de tegenpartij erg verrassend uitpakken. Zelf als linkshandige heb ik dit voordeel goed kunnen merken met tennis. Ook basketbal, honkbal en boksen blijken een ideale sporten te zijn voor linkshandigen. In turnen en duiken blijken linkshandigen juist weer minder goed te zijn dan rechtshandigen.

Voordeel 6: Linkshandigen hebben meer kans op een succesvolle carrière

Onderzoekers hebben gemeten dat linkshandigen vergeleken met rechtshandigen impulsen beter kunnen beheersen. Hierdoor blijken ze het later ook beter op school en op het werk te doen.

Nog een leuk feitje voor de linkshandigen onder ons: miljonairs zoals Steve Jobs, Oprah Winfrey, Mark Zuckerberg, Bill Gates en Barack Obama zijn allemaal linkshandig. Het blijkt dat linkshandigen meer leidinggevende trekjes bezitten waardoor ze het beter doen in het bedrijfsleven én een grotere kans maken om enorm rijk te worden.

Is het mogelijk om iemand die linkshandig is rechtshandig te maken?

Vroeger, in de tijd dat mijn opa’s en oma’s jong waren (we spreken hier ongeveer over de jaren ’40), werden linkshandigen gestimuleerd toch hun rechter hand te gebruiken. Rechts werd meer gezien als norm waardoor linkshandigheid met een handicap werd geassocieerd. De meeste gereedschappen (scharen, telefoons), machines en andere attributen waren voor mensen die rechtshandig zijn dan ook een stuk makkelijker te gebruiken. Ouders hadden daardoor vaak de nijging om het gebruik van de rechterhand extra te stimuleren of zelfs te dwingen.

Schrijven wordt vanuit de natuur enkel aangeleerd met de voorkeurshand. De andere hand leert dit niet en kan dan ook moeilijk schrijven. Wel is gebleken dat mensen die hun voorkeurshand niet meer kunnen of mogen gebruiken, toch redelijk leren schrijven met de andere hand. Echter zal de andere hand nooit het niveau van de voorkeurshand bereiken.

Tegenwoordig maakt het allemaal gelukkig niet meer zo veel uit, al blijven linkshandigen met sommige handelingen wel nadelen ervaren.

Op deze manieren kun je de voorkeurshand van je kind testen

De definitieve voorkeurshand is meestal pas rond de zesjarige leeftijd bekend. Toch kun je al wel eerder een aantal testen doen om te zien wat de mogelijke voorkeurshand van je kind is. Met onderstaande testen zou je dit kunnen uitproberen. De onderstaande testen geven echter geen zekerheid dat dit ook daadwerkelijk de voorkeurshand is/wordt.

Test 1: Dingen vastpakken

Wanneer je je kind een speeltje aangeeft, kun je zien met welke hand hij/zij het speeltje aanpakt. Ook wanneer je een speeltje in het midden legt, kun je zien met welke hand je kind deze oppakt. Herhaal dit een aantal keer. Mogelijk is de hand waarmee je kind het speeltje het vaakst oppakt de voorkeurshand.

Test 2: Eten

Wanneer je kind zelf kan eten met een lepel, zullen ze op ten duur ook daar een voorkeurshand bij ontwikkelen. Je kunt hierbij dus kijken met welke hand je kind de lepel naar zijn/haar mond toebrengt. Nog een test die je kunt uitvoeren is in welke richting je kind met zijn/haar lepel roert. Rechtshandige kinderen lijken vaker met de klok mee te roeren terwijl linkshandige kinderen juist tegen de klok in gaan.

Test 3: Tekenen/schilderen

Bij het tekenen en/of schilderen kun je opletten welke hand je kind het meest gebruikt. Hierbij dien je vooral te kijken naar het complexere werk. Met tekenen en schilderen ontwikkelt je kind de cognitieve en motorieke vaardigheden.

Test 4: Voetbal

Ook met een bal kun je de voorkeurskant van je kind testen. Je kunt hierbij een bal naar je kind toe rollen of schoppen en kijken met elke voet je kind de bal tegenhoudt of terug schopt. Rechtshandige kinderen kiezen eerder voor de rechterkant en linkshandige voor de linkerkant. Ook is de balans op één been vaak beter aan de voorkeurskant.

Zelf ben ik links en mijn vader is dat ook. Met eten was dat altijd wel prettig aangezien ik dan meestal naast hem zat om elleboogstoten te voorkomen. In ons huidige gezin is man rechts (zijn moeder links) en onze oudste zoon lijkt links te zijn. Mogelijk komt er hier dus een stukje erfelijkheid bij kijken.

Wat is jouw voorkeurshand? Heeft jouw kind dezelfde voorkeurshand?